5 Kasım 2008 Çarşamba

Lisansları okuyalım, öğrenelim

Neredeyse hiç bir lisans sözleşmesi okunmadığından, benim gözlemlediğim kadarıyla, özgür yazılım lisansları da okunmuyorlar. Bunda lisans metinlerinin Türkçe çevirilerinin bulunmamasının da etkisi var bence. Deniz Akkuş'un yaptığı GPL ve LGPL çevirilerinden başka (onların da yenileri sürümleri çıktı) pek az çeviri vardır herhalde. Bu kadar kritik öneme sahip belgelerin bile çevrilmemiş olmaları aslında oldukça şaşırılacak bir durum, çünkü çokça kullanılıyorlar. Elbette bağlayıcı olan lisans metinlerinin asılları ama bilgilendirme açısından Türkçelerinin de mutlaka bulunması gerekli. Özellikle GFDL ve CC lisanslarını kullanan bu kadar site, wiki filan varken çevirilerin olmaması daha şaşırtıcı. Ben açıkçası bu lisansları kullananların önemli bir kısmının lisans metnini okumadıklarını düşünüyorum.

Özellikle GFDL ile ilgili bir küçük uyarı yapmak istiyorum. Belgenin aslına bu adresten ulaşıp bakalım. Bu uzun lisansı okumaya sabrı olmayanlar(!) için ben son kısmı buraya alıntılayayım. Bu bölüm Bu Lisansı kendi belgelerinize nasıl uygularsınız başlığını taşıyor:

To use this License in a document you have written, include a copy of the License in the 
document and put the following copyright and license notices just after the title page:

Copyright (c) YEAR YOUR NAME.
Permission is granted to copy, distribute and/or modify this document
under the terms of the GNU Free Documentation License, Version 1.3
or any later version published by the Free Software Foundation;
with no Invariant Sections, no Front-Cover Texts, and no Back-Cover Texts.
A copy of the license is included in the section entitled "GNU
Free Documentation License".


Bunun anlamı eğer yazdığınız bir belgeyi GFDL ile lisanslamak isterseniz lisans metnini belgenize bir bölüm olarak eklemeniz gerekiyor. Yani sadece bu belge GFDL ile lisanslanmıştır yazmak yeterli olmuyor.

Bunu da günün ipucu olarak yazmış olayım.

8 yorum:

  1. Bundan 3 sene önceki yazılarıma eklediğimin farkına vardım :
    http://www.bilisimlab.com/blog/index.php?entry=entry051025-221531

    Türkiyede de hala emeğe saygı kavramının tam oturmadığına inanıyorum. Çünkü ismini vermek istemediğim bir türkçe açıkkaynak wikisi sırf bu imza bulunuyor diye çeşitli yazılarımı doğrudan koymak yerine sitelerinde barındırmak istemediler.

    YanıtlaSil
  2. http://tr.pardus-wiki.org/GNU_GPL_(Genel_Kamu_Lisans%C4%B1)_S%C3%BCr%C3%BCm_3_Gayr%C4%B1resm%C3%AE_%C3%87evirisi

    :)

    FDL çevirileri yakında geliyor...

    YanıtlaSil
  3. @ali ışıngör

    Bu çevirinin bile lisansı GFDL :)

    YanıtlaSil
  4. @Ömer Fadıl USTA
    Bence verin adını bu wikinin.

    YanıtlaSil
  5. Tekrardan merhabalar
    İlgili wikinin ismini vererek oraya katkıda bulunan veya bulunmak isteyecek diğer arkadaşların şevkini kırmak istemiyorum ama isterseniz ilgili yazışmaların eski birer kopyasını size özelden iletebilirim. Ki bunun bile geçmişte kalmış bir olay olması nedeniyle belki deşilmemesinin daha doğru olduğuna inanıyorum. Asla o veya bu şekilde yanlış anlaşılmak istemiyorum.

    Yazınızı okuduktan sonraki verdiğim tepki bir anlık eski olayı hatırlayıp anlık sinirlenmemden kaynaklanıyordu.

    Ama o yorumumda belirttiğim gibi türkiyedeki açık kaynak camiası hala daha çeşitli makaleler önünde veya sonunda birilerinin isimlerini görmeye nedense alışamadılar.
    PS: Birileri derken kastettiğim benim ismim veya zatımla alakalı değil bu genel bir davranış olarak lüksediyor. Yani Makale olsun ama kimin yazdığı veya kimin çevirdiği ibaresi bulunmasın isteniyor veya bu turden bir Malesef alışkanlık mevcut.

    YanıtlaSil
  6. Halbuki bana da kimin yazdığı belli olmayan belgeler çok daha az inanılır geliyor.

    YanıtlaSil
  7. Sizinle aynı fikirde olduğumu belirtmeden geçemeyeceğim.

    YanıtlaSil
  8. Gerçekten faydalı bir yazı olduğunu düşünüyorum, teşekkürler. Ancak benim bu tür lisansların yazılım gibi ürünlere uygulanabilmesi için bir yerlere başvurmak gerekip gerekmediği konusunda aklımda soru işaretleri var. Yani ben bir oyun programı yazıp bunu hem haklarımı korumak hem de yaptığım işi resmileştirmek isterim. Sorum şu: Genel Kamu Lisansı ile yapılan işi başkalarına belli şartlar altında kullanma hakkı tanıyoruz. Peki şartların başkaları tarafından tanınmaması durumunda hak talep edebilmek için nereye başvuracağız?
    Yani biz dökümanlarımıza GPL metni ekleyerek mi lisans yapıyoruz yoksa bunlar bir yerlerde kayıt altında tutulmuyor mu?
    Teşekkürler.

    YanıtlaSil

izlediklerimden öğrendiğim bir şeyler var

İzlediğim ilk büyük konser 1990'ların başında Ankara'da Zülfü Livaneli konseriydi. Henüz Sovyetler Birliğinin olduğu zamanlardan bah...